İngiltere'de ortaya çıkan, hayvancılık sektörüne ağır bir darbe vuran ve dolayısıyla ülke ekonomisini felce uğratan ve aynı zamanda insan sağlığını tehdit eden Deli Dana hastalığı aktüel bir olay olarak başta Avrupa olmak üzere tüm dünya gündemini meşgul etmektedir.



Güncel bir konu olan Deli dana hastalığının ana nedeninin, hasta hayvan leşlerinin et-kemik gibi parçalarından, insan veya hayvan artıklarından yapılan yemin özellikle süt sığırlarına yedirilmesi olduğunun uzmanlarca belirtilmesi ile dikkatimizi, Asr-ı Saadetten beri teorik olarak bütün Hadis ve Fıkıh (İslâm Hukuku) kaynaklarında yer alan, eti sütü ve hatta binek olarak kullanılması yasaklanan, insan veya hayvan artık ve leşleri gibi necis şeylerle beslenen ve "Cellâle" denilen hasta hayvan olayına çekerek İslâmî yaklaşımın gündemine de girmiş olduğu kanaatindeyiz. İşte Cellâle ile Deli Dana arasındaki bu ortak hususlar bizi bu konuyu araştırmaya sevk etmiştir.



Binaenaleyh, veterinerlik, hukuk ve ahlâk gibi değişik boyutları bulunan bir konudur. Dolayısıyla, bu makâlemizde hastalığın mahiyeti, hastalığı taşıyan hayvanın cinsi, hastalığın nedeni, bulaşıcı olup olmayışı ve alınması gereken önlemler gibi hususlar, veterinerlik açısından ortaya konulacak, daha sonra İslâm literatüründe yer alan Cellâle denilen hayvan hastalığı ile ilgili hususlar, İslâm hukuku açısından araştırılacak ve bu iki hayvan hastalığı arasındaki benzer noktalar tesbit edilecek ve her ikisinin şer'î hükmü ve alınması gereken fıkhî tedbirler belirtilecektir. Umarız ki, Cellâle ile ilgili tesbitler, Deli Dana olayını aydınlatacak ve İslâm'ın evrenselliğini, zaman ve mekân ilerisinde çağlarüstü bir din olduğunu bir kez daha bütün dünyaya özellikle çağdaş batı âlemine gösterecektir. Şimdi bu plan doğrultusunda konuyu incelemeye çalışacağız. [85]