Forsa:

Buharlı gemilerin icadından önce gemilerde kürek çekmeye mahkûm savaş esirlerine verilen isimdir. Kaçmamaları için birer ayakları güvertelere çakılı olurdu. Ayaklarından bağlı olmaları münâsebetiyle bunlara "payzen" adı da verilirdi. Bununla birlikte, payzen tâbiri, daha çok, bir cinayet veya suç işleyenlerden kürek cezâsına mahkûm olanlar hakkında kullanılırdı. Forsa tâbiri İtalyaca'dan alınmadır. Osmanlı bahriyesi teriminde, kürekte kullanılan hıristiyan harp esirlerine isim olmuştu. Bu esirlerin gençleri ve çocukları saraylara ve acemi oğlanları kışlalarına verilir, yirmi yaşından yukarı olanları da küreğe konulmak üzere tersaneye gönderilirdi.