Saray hizmetleriyle yeniçeri ocağında kullanılmak üzere toplanan hıristiyan çocuklarına denir. Yıldırım Bayezid'in Ankara mağlûbiyetinden sonra fetihlerin duraklaması sebebiyle yeniden esir elde edilememesi üzerine Acemi oğlan ihtiyacı için hıristiyan tebaadan alınmaya başlanan genç çocuklar ve onların böylece alınmasına devşirme adı verilirdi. İhtiyaca göre üç beş senede bir ve bazen daha uzun fâsılalarla hıristiyanlardan 8-20 yaş arasındaki çocukların gürbüz ve sağlam olanları alınırdı. Kırk evden bir oğlan hesabıyla ihtiyaç oranında devşirilen çocukların daha çok 14-18 yaş arasında olanları tercih olunur ve evliler alınmazdı. Kanun gereği çocukların en asilleri, papaz çocukları, iki çocuğu olanın biri, birkaç çocuğu olanın en güzeli ve sıhhatlisi seçilirdi. Bir oğlu olanın çocuğu alınmaz, babasının hizmetine bırakılırdı. Alınacak çocukların orta boylu olmasına dikkat edilirdi. Uzun boylu ve endâmı mütenâsip olanlar saray için seçilirlerdi. Yahûdiler (ticaretle meşgul olduklarından) onlardan devşirme hiç alınmaz, sadece hıristiyan çocukları toplanırdı. Devşirmelik; Arnavut, Bulgar, Ermeni ve Bosnalılara münhasırdı. 



Tek oğul, yahudi ve evlilerden başka; köy kethüdâsı (köy kâhyası, muhtarı)nın oğlu, çoban ve sığırtmaç, köse, kel, doğuştan sünnetli, Türkçe bilen, sanat sahibi, İstanbul'a gelip gitmiş, çok uzun veya çok kısa boylu olanlar da devşirilmezdi. Rus, çingene ve Acemlerden oğlan devşirmek kesinlikle yasaktı. Devşirilen çocuklar sürü denilen 100-200 kişilik kafileler halinde ve sürücülerin muhâfazası altında hükümet merkezine sevkolunurdu. Sürü, devlet merkezine gelince iki üç gün istirahat eder, oğlanlar şehâdet getirtilip müslüman edilirdi. Sonra yeniçeri ağası tarafından teftiş olunur, içlerinde sünnetli bulunup bulunmadığına bakılır, uygun çıkanlar eşkâl defterine kaydolup Acemi ocağı cerrahı tarafından sünnet edilirlerdi. Bundan sonra güzelleri saray için, gürbüzceleri Bostancı ocağı için ayrılır, öbürleri Anadolu ve Rumeli ağaları vasıtasıyla Türk köylülerine dağıtılırdı. Buna Türke vermek denirdi. Orada belirli bir müddet hizmet ettikten sonra eşkâli yoklanıp Acemi oğlanı yazılırlardı. Bu Acemi oğlanlar, ihtiyaca göre devşirilirdi. Bazen ölenler, kaçanlar ve kapıya çıkarılanlar çok fazla olduğu zaman, noksanı kapatmak için de oğlan devşirilirdi. Osmanlı ricâlinin çoğu, devşirme usûlüyle alınan, İslâm ve Osmanlı terbiyesi gören hıristiyan çocuklarından yetişme idi.