Takıyye'nin Önemi
İslâm, bütün hayatı kuşatan bir dindir. O yalnızca kalplerdeki bir iman, bir ahlâk ya da bir kültür değildir. O hayatı bütün yönleriyle kurmak, ilâhí bir düzen meydana getirmek, Islam toplumu oluşturmak istemektedir.
İslâm'a teslim olmuş müslümanlar bir bina gibi birbirine kenetlenerek Tevhid Kelimesinin gereğini toplu olarak yerine getirmek zorundadırlar. Bunun sağlanabilmesi için müslümanların sürekli çaba göstermeleri gerekir. Ancak Islâmın hakimiyetini istemeyen müşrikler ve tağutlar, müslümanlarla mücadele edeceklerdir. Müslümanlardan bazıları bu mücadelede düşmanın eline esir düşebilir, eziyet görebilir, işkenceye uğrayabilir, bazı hakları tehdit altına girebilir. Bu gibi durumlarda o mümin, kendinin ve bağlı olduğu müslüman toplumun aleyhine olabilecek şeyleri söylememeli, sır vermemeli. Böyle bir durumda kendini gizlemenin, hatta imanı açığa vurmamanın adı takıyyedir.
Böylesine bir takıyye takvanın gereklerindendir. Takıyye de takva gibi kişinin kendini ve bağlı olduğu müslüman toplumu elem ve zarar verecek şeylerden koruyup sakınması demektir. Öyleyse takıyye Kuranın izin verdiği bir korunma, bir sakınmadır.
Peygamberimizin Mekke hayatında müşriklerin işkencelerine uğrayan bazı sahebelere takıyye izni verildiğini biliyoruz. Bunun en canlı örneği, müşrikler tarafından gözünün önünde babası ve annesi öldürülen Ammar ibnu Yasirdir.
Yapılan işkencelere dayanamayan Ammar (ra), müşriklerin istediği sözleri söyler ve ölümden kurtulur. Sonra ağlayarak Peygamberimize gelerek, Onun hakkında kötü konuştuğunu ve onların ilâhlarını övdüğünü söyler. Peygamberimiz ona şöyle sorar: Peki o anda kalbinde ne hissettin? O da imanla dopdolu olduğunu söyleyince, Peygamberimiz, aynı durumla karşılaştığı zaman yine öyle yapmasını tavsiye etmiştir. (Hayatüs Sahabe, 1/245; Elmalılı, 5/263)
Şu âyet bu durumu desteklemektedir: Kim imanından sonra Allaha (karşı) küfre sapıp ta, -kalbi imanla tatmin olduğu halde baskı altında zorlanan hariç-küfre göğsünü açarsa, işte onların üstünde Allahtan bir gazap vardır ve büyük azap onlarındır. (16/Nahl, 106)
Şu örnek de dikkat çekicidir:
Yalancı peygamber Müseylime sahabelerden iki kişiyi esir almıştı. Birine Muhammedin Allahın Rasulü olduğuna şahitlik eder misin? diye sordu. O da evet dedi. Sonra kendisinin peygamberliğine şahitlik edip etmediğini sordu. O yine evet deyince onu serbest bıraktı. Aynı soruyu ikinciye de sordu. Ancak o ikinci soruya cevap olarak ben dilsizim deyince onu öldürttü. Olayı duyan Peygamberimiz, şehid olanın imanındaki doğrulukla öldüğünü ve mübarek olduğunu, diğerinin ise Allahın ruhsatını kullandığını ve hata etmediğini söyledi. (nak. Elmalılı, 2/340)
Takıyyeye şu âyette de izin verilmektedir.
Müminler, müminleri bırakıp kafirleri dost edinmesin ve bunu her kim yaparsa Allahtan ilişiği keşilmiş olur. Ancak onlardan bir korunma (takıyye) yapmanız başka. Bununla beraber Allah sizi kendisinden sakınmanız hususunda uyarır. Gidiş sonunda Allahadır. (3/Âl- i Imran, 28)
Dikkat edilirse görülecektir ki takıyye bir ruhsattır. Dileyen önemli bir tehlike karşısında ona baş vurabilir. Ancak Kuranın diğer âyetlerine baktığımız zaman kuvvetli olmayı, düşmanlara karşı hazırlıklı olmayı, cihad etmeyi, Allah yolunda canı ve malı harcamayı teşvik ettiğini, müminlerin önceki müslümanlar gibi deneneceklerini söylediğini görmekteyiz. Bir âyette ise, kafirlerden korkarak onlara dost olma yasaklanıyor. Asıl korkulması gereken insanlar değil, Allahtır.
Bütün bunlara rağmen zayıf kalan, işkenceye uğrayan veya müslümanlar aleyhine bir şey söylenmesi istenen müslümanlar bu ruhsata baş vurabilirler.
Şüphesiz ki Allah uğruna katlanılan her şey, harcanan her türlü zaman ve mal, kat kat kaşılık görecektir. Allah (cc) kendi yolunda, kendi dini için mücadele edenlere hem destek olacaktır, hem de onlara hesapsız ecir verip makamlarını yüceltecektir.
Ancak hatırlatmak gerekir ki, takıyye ruhsatı hiç bir zaman dünyalık bir çıkar veya makam için, iki yüzlü davranmak, kıvırmak, ciddiyetsiz ve ilkesiz olmak demek değildir. Takiyye müslümanlara karşı kullanılan bir aldatma silahı değil, hasımlardan gelebilecek bir tehlikeye karşı sakınma ruhsatıdır.
Takıyye Nedir? Takıyye, korkmak, vikayeye girmek, elem ve zarar verecek şeylerden sakınıp kendini korumak anlamına gelen takva kelimesinden türemiştir. Takıyye canını, malını, ırzını düşmanın zararından korunmak için ondan sakınmak demektir. Insanlar arasındaki düşmanlık ya din, etnik, düşünce farklılığından dolayı, ya da mal, mülk elde yarışından, ya da başa geçmek üzere dünyalık bir menfeat sebebiyle ortaya çıkar. Takıyye, güçlü olan bir düşmandan; din, mal, can, namus, ırz gibi her türlü üstün değerleri tehlikeli bir durum karşısında korumak için başvurulan bir tedbirdir. Bu gibi değerleri tehdit altında olan bir müslüman, böyle tehlikelerden kurtulmak, zarara uğramamak için imanını ve durumunu gizleyebilir. Kuran buna izin vermektedir.[34]
İslâm'a teslim olmuş müslümanlar bir bina gibi birbirine kenetlenerek Tevhid Kelimesinin gereğini toplu olarak yerine getirmek zorundadırlar. Bunun sağlanabilmesi için müslümanların sürekli çaba göstermeleri gerekir. Ancak Islâmın hakimiyetini istemeyen müşrikler ve tağutlar, müslümanlarla mücadele edeceklerdir. Müslümanlardan bazıları bu mücadelede düşmanın eline esir düşebilir, eziyet görebilir, işkenceye uğrayabilir, bazı hakları tehdit altına girebilir. Bu gibi durumlarda o mümin, kendinin ve bağlı olduğu müslüman toplumun aleyhine olabilecek şeyleri söylememeli, sır vermemeli. Böyle bir durumda kendini gizlemenin, hatta imanı açığa vurmamanın adı takıyyedir.
Böylesine bir takıyye takvanın gereklerindendir. Takıyye de takva gibi kişinin kendini ve bağlı olduğu müslüman toplumu elem ve zarar verecek şeylerden koruyup sakınması demektir. Öyleyse takıyye Kuranın izin verdiği bir korunma, bir sakınmadır.
Peygamberimizin Mekke hayatında müşriklerin işkencelerine uğrayan bazı sahebelere takıyye izni verildiğini biliyoruz. Bunun en canlı örneği, müşrikler tarafından gözünün önünde babası ve annesi öldürülen Ammar ibnu Yasirdir.
Yapılan işkencelere dayanamayan Ammar (ra), müşriklerin istediği sözleri söyler ve ölümden kurtulur. Sonra ağlayarak Peygamberimize gelerek, Onun hakkında kötü konuştuğunu ve onların ilâhlarını övdüğünü söyler. Peygamberimiz ona şöyle sorar: Peki o anda kalbinde ne hissettin? O da imanla dopdolu olduğunu söyleyince, Peygamberimiz, aynı durumla karşılaştığı zaman yine öyle yapmasını tavsiye etmiştir. (Hayatüs Sahabe, 1/245; Elmalılı, 5/263)
Şu âyet bu durumu desteklemektedir: Kim imanından sonra Allaha (karşı) küfre sapıp ta, -kalbi imanla tatmin olduğu halde baskı altında zorlanan hariç-küfre göğsünü açarsa, işte onların üstünde Allahtan bir gazap vardır ve büyük azap onlarındır. (16/Nahl, 106)
Şu örnek de dikkat çekicidir:
Yalancı peygamber Müseylime sahabelerden iki kişiyi esir almıştı. Birine Muhammedin Allahın Rasulü olduğuna şahitlik eder misin? diye sordu. O da evet dedi. Sonra kendisinin peygamberliğine şahitlik edip etmediğini sordu. O yine evet deyince onu serbest bıraktı. Aynı soruyu ikinciye de sordu. Ancak o ikinci soruya cevap olarak ben dilsizim deyince onu öldürttü. Olayı duyan Peygamberimiz, şehid olanın imanındaki doğrulukla öldüğünü ve mübarek olduğunu, diğerinin ise Allahın ruhsatını kullandığını ve hata etmediğini söyledi. (nak. Elmalılı, 2/340)
Takıyyeye şu âyette de izin verilmektedir.
Müminler, müminleri bırakıp kafirleri dost edinmesin ve bunu her kim yaparsa Allahtan ilişiği keşilmiş olur. Ancak onlardan bir korunma (takıyye) yapmanız başka. Bununla beraber Allah sizi kendisinden sakınmanız hususunda uyarır. Gidiş sonunda Allahadır. (3/Âl- i Imran, 28)
Dikkat edilirse görülecektir ki takıyye bir ruhsattır. Dileyen önemli bir tehlike karşısında ona baş vurabilir. Ancak Kuranın diğer âyetlerine baktığımız zaman kuvvetli olmayı, düşmanlara karşı hazırlıklı olmayı, cihad etmeyi, Allah yolunda canı ve malı harcamayı teşvik ettiğini, müminlerin önceki müslümanlar gibi deneneceklerini söylediğini görmekteyiz. Bir âyette ise, kafirlerden korkarak onlara dost olma yasaklanıyor. Asıl korkulması gereken insanlar değil, Allahtır.
Bütün bunlara rağmen zayıf kalan, işkenceye uğrayan veya müslümanlar aleyhine bir şey söylenmesi istenen müslümanlar bu ruhsata baş vurabilirler.
Şüphesiz ki Allah uğruna katlanılan her şey, harcanan her türlü zaman ve mal, kat kat kaşılık görecektir. Allah (cc) kendi yolunda, kendi dini için mücadele edenlere hem destek olacaktır, hem de onlara hesapsız ecir verip makamlarını yüceltecektir.
Ancak hatırlatmak gerekir ki, takıyye ruhsatı hiç bir zaman dünyalık bir çıkar veya makam için, iki yüzlü davranmak, kıvırmak, ciddiyetsiz ve ilkesiz olmak demek değildir. Takiyye müslümanlara karşı kullanılan bir aldatma silahı değil, hasımlardan gelebilecek bir tehlikeye karşı sakınma ruhsatıdır.
Takıyye Nedir? Takıyye, korkmak, vikayeye girmek, elem ve zarar verecek şeylerden sakınıp kendini korumak anlamına gelen takva kelimesinden türemiştir. Takıyye canını, malını, ırzını düşmanın zararından korunmak için ondan sakınmak demektir. Insanlar arasındaki düşmanlık ya din, etnik, düşünce farklılığından dolayı, ya da mal, mülk elde yarışından, ya da başa geçmek üzere dünyalık bir menfeat sebebiyle ortaya çıkar. Takıyye, güçlü olan bir düşmandan; din, mal, can, namus, ırz gibi her türlü üstün değerleri tehlikeli bir durum karşısında korumak için başvurulan bir tedbirdir. Bu gibi değerleri tehdit altında olan bir müslüman, böyle tehlikelerden kurtulmak, zarara uğramamak için imanını ve durumunu gizleyebilir. Kuran buna izin vermektedir.[34]
T harfi
- * Tedavi:
- 10. Tebdil-i Hava:
- 5- Tavaf-ı Umre:
- a- Eski Ahid'de Takdis:
- a) Haricîler
- Bütün Varlıklar Tesbih Yaparlar
- c- Çevre Temizliği:
- Heykelcilik, Ressamlık, Fotoğrafçılık
- İnsanlar Hakkında Vekil' Denilmesi:
- İslâm'da Tapu Tescilinin Tarihçesi
- Nefis Tezkiyesinin Anlamı
- Ta'zîr Cezasını Vermeye Yetkili Olanlar:
- Tafsil İman'ın Üçüncü Ve En Yüksek Derecesi:
- TAHRİC
- Takvânın Aşamaları
- TEBÜK SEFERİ
- TECVÎD
- TEĞANNİ
- Tekvin Sıfatının İsbatı
- TOPRAK MÜLKİYETİ
- TÜRBE
- 11. Kuvve-i Maneviyeyi Takviye:
- a) Hastalıgı Da Şifayı Da Veren Allah'dır.
- Allah'ın Sübhân Oluşu
- b- Yeni Ahid'de Takdis:
- b) Mutezile
- Osmanlılarda Arazilerle İlgili Kayıtlar
- Seferin Nedeni:
- Ta'zîr Gerektiren Suçun İspat Yolları:
- TAADDÜD-Ü ZEVCAT