SU, SULAR

İki hidrojen ve bir oksijenin bileşiminden meydana gelen sıvı. Yer yüzünde insan, hayvan, bitki ve tüm canlıların ana yapı oluşum unsuru ve varlığının devamı için içmek veya almak zorunda olduğu kaçınılmaz madde.



Kur'an-ı Kerim'de bütün canlıların ve bitkilerin suya dayandığı şöyle açıklanır: "Biz canlı olan herşeyi sudan yarattık" (el-Enbiyâ, 21/30). "O, gökten su indirip onunla türlü türlü ürünleri sizin için rızık çıkardı" (el-Bakara, 2/22). "Allahın yukarıdan indirip onunla yer yüzünü, ölümünden sonra, dirilttiği suda, deprenen her hayvanı orada üretip yaymasında, gökle yer arasında boyun eğer rüzgârları ve bulutları evirip çevirmesinde aklı ile düşünen bir topluluk için nice âyetler vardır" (el-Bakara, 2/164). Dünya yaratılmadan önce Arş'ın (bk. "Arş" mad.) su üstünde olduğu (bk. Hûd,11/7) ve suyun yer yüzüne aynı zamanda bir temizlik aracı olarak indirildiği de âyetlerde haber verilir (el-Enfâl, 8/11; el-Furkân, 25/48).



Su, içme ve bitkilerin sulanması yanında önemli bir temizlenme aracıdır. Bazı ibadetleri yapabilmek için farz olan abdest veya gusül abdesti ancak su ile alınır. Su bulunmadığı veya bulunup da kullanılamadığı olağan üstü durumlarda ise "teyemmüm" abdest yerine geçer (bk. en-Nisâ, 4/43). Diğer yandan namaz için giysilerin, bedenin ve namaz kılınacak yerin temiz olması da şarttır.



Allah Teâlâ şöyle buyurur: Sizi temizlemek için Allah gökten su indiriyor” (el-Enfâl, 8/11). "Biz gökten, temizleyici su indirdik" (el-Furkân, 25/48). "Şüphesiz Allah çok tevbe edenleri ve temizlenenleri sever" (el-Bakara, 2/22). Temizlikleri ümmete örnek gösterilen Kuba halkı hakkında Yüce Allah şöyle buyurur:



"Orada, temizlenmeyi seven kimseler vardır. Şüphesiz Allah temizlenenleri sever” (et-Tevbe, 9/108). "Şüphesiz, iyi temizlenen ve Rabbinin adını zikredip de namaz kılan kimse umduğuna ermiştir" (el-A'lâ, 87/14,15). Diğer yandan başka âyetlerde elbise (el-Müddessir 74/4) ve ibadet yeri (el-Bakara, 2/125) temizliğine dikkat çekilmiştir.



Hz. Peygamber; "Temizlik imanın yarısıdır" (Müslim, Tahâre, 1; Ahmed b. Hanbel, IV, 260, V, 342-344).



"Allah temizdir, temizliği sever" (Tirmizi, Edeb, 41) buyurmuştur.



Temizlik için kullanılacak su; yağmur, kar, nehir, deniz, göl, kuyu, pınar ve sarnıç suları olabilir. Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: "Su temizdir. Onu; rengini, tadını veya kokusunu değiştirmesi dışında hiçbir şey kirletmez" (Zeylai, Nasbu'r-Râye, I, 94).



Sıvı olmakla birlikte içine sudan başka maddeler karışmış bulunan bazı sıvılar ise yalnız pisliği temizlemede kullanılır, fakat abdest veya gusül için kullanılamaz. Gül ve çiçek suyu; sirke, ağaç suyu, limon, portakal ve nar gibi meyve suları; içinde nohut, mercimek ve fasulye gibi şeyler ıslatılmış sular bu niteliktedir.



Bal, eritilmiş tereyağı, süt, et suyu vb. ile ise ne abdest alınabilir ve ne de pislik temizlenebilir. İçine sabun, deterjan veya toprak gibi maddeler karışmış olan sular, karışım az olduğu takdirde temizleyicidir. Abdest ve gusülde kullanılmış olan sular temizdir, fakat temizleyici değildir. Bunlara "müsta'mel (kullanılmış)" sular denir. Bunlarla pislik temizlenebilir, fakat abdest veya gûsül alınamaz. Ancak, içine pislik karışan veya kendisiyle pislik yıkanan kullanılmış sular temiz olmaktan çıkar (el-Kâsânî, Bedâyiu's-Sanâyi', Beyrut 1328/1910, I, 83-87; İbnül-Hümâm, Fethul-Kadîr, Bulak 1315 H. I,133-138; İbn Abidîn, Reddü'l-Muhtâr, Mısır t.y., I, 284-302; el-Meydânî, el-Lübâb, I, 24 vd; Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslâm İlmihali, İstanbul 1991, s. 128, 129).