‘Hikmet’ kelimesinin kökü ‘hükm’dür.



‘Hükm’ masdarı ve ondan türeyen kelimeler isim ve fiil olarak Kur’an’da çok geçerler.



‘Hükm’ ve onun türevleri çok geniş bir anlam sahasına sahiptirler. Her biri kullanıldığı yere göre farklı manalar taşılar.



‘Hükm’ masdarı sözlükte, ıslah maksadıyla bir şeye engel olmak, iyiliğin elde edilmesine çalışmak, idare etmek ve tahakküm etmektir.



Aynı kökten gelen ‘hâkim’, kötülüğe engel olan, hüküm sahibi, hükmünü yürüten, hükmü verip uygulayan manasına gelir.



‘Hakem’, sözlük anlamı olarak, taraf tutma arzusunu bir tarafa atan; kavram olarak, hükmü elinde tutan, hükmünü yürüten, ya da hüküm verme makamında olan demektir.



‘Hakím’ sözlükte, bilgin, hikmet sahibi, işlerini en güzel bir biçimde ve sağlam olan demektir.



Aynı kökten, ‘hükkâm, muhkem, tahkim, ihkâm, mahkeme, hakimiyet, hükümet’ gibi kavramlar da türemiştir. Hepsi farklı anlamlara gelse bile, hepsinde de işi sağlam yapma, zarara engel olma, hikmetle, faydaya ve maksada uygun şekilde yapma, tutarlı olma, yerinde iş yapma, yetki altına alma, hükmünü yürütme anlamları ortaktır.



‘Hikmet’ de ‘hükm’ kökünden gelen bir kelimedir ve aynı kökten gelen kelimeler içerisinde en zengin anlam sahasına sahiptir.



‘Hükm’ aynı zamanda, ilim, derin kavrayış, adil yargı, karar vermek gibi manalara da gelir.