b) Dünya Öküzün Boynuzunda mı?
Halk arasında dolaşmakta olan "dünya sarı öküzün boynuzları üzerinde durmaktadır" sözü, özellikle deprem olduğu yer ve zamanlarda "sarı öküz yine kafasını salladı" gibi yarı şaka yarı ciddî söylenen sözler, kaba bir cehâletin akıl almaz delilleridir. Hatta "dünyanın öküz ile balığın üzerinde olduğuna dair hadisin mevcûdiyetinden bahsedilmesi işi iyice ciddîleştirmektedir. Gerçek durum şudur:
Dünyanın öküz ya da balık üzerinde bulunduğuna dâir güvenilir hadis kitaplarımızda hiç bir kayda rastlanmamaktadır. İbn Hacerin el-Metâlibul-Âliyesinde[779] yeryüzünün yaratılışıyla ilgili babta İsrâilî hikâyeler nakletmekle meşhur olan Kâbul-Ahbarın -Hz. Peygambere izâfe etmeksizin- balıkla dünya arasında ilişki kurduğu görülmektedir. Öte yandan el-Heysemînin Mecmûuz-Zevâidinde[780] İbn Ömerden naklen Hz. Peygamberin dünyanın yeri ile ilgili bir dizi soruya Arz su üzerindedir, Su, kaya üzerindedir, Kaya, iki tarafından arza temas eden bir balığın üzerindedir şeklinde cevapladığı belirtilmektedir. Ancak el-Heysemî, bu zayıf hadisi rivâyet edenler arasında bulunan Abdullah bin Ahmedin zayıf bir râvi olduğunu belirterek, bu haberin doğruluğu konusundaki endişesini duyurur. Zaten adı geçen kitap, birçok zayıf, hatta uydurma hadisin de bulunduğu, bu rivâyetlerin yer yer kritiklerinin yapıldığı bir eserdir; sahih hadis kitabı da sayılmaz. El-Albânî ise, İbn Adînin el-Kâmilinde ve İbn Mendenin et-Tevhidinde de gördüğü bu rivâyetin kesinlikle uydurma olduğunu ve böylesi İsrâil kıssalarının Rasûlullahın sözü imiş gibi nakledilmesinin vebâline işaret etmektedir.[781]
Abdüllatif Harputî, meşhur eseri Tenkîhul-Kelâm fî Akaid-i Ehl-il-İslâmda bu öküz-balık uydurma ve hurâfesinin ehl-i kitaba âit olduğunu hatta bunun yahûdilik ve hıristiyanlık için bile bir leke olduğunu belirtmektedir. Bazı dikkatsiz veya hurâfelere düşkün müslümanların yazdığı eserlerde görülen öküz ve balığa dair acâyip ve akıl almaz hikâyeler ya İsrâiliyattandır veya (bugün dünya kadınların üstünde duruyor; dünya, futbol topunun veya paranın üstünde durmaktadır sözleri gibi) temsil/benzetme çeşidindendir ya da bazı rivâyetçilerin şahsî yorumlarıdır. Ancak bazı dikkatsizler bunları hadis zannederek Peygambere isnad etmişlerdir.[782]
Müslüman olmayan milletlerin eski hikâyelerinin uzantısı şeklinde halk arasında dolaşan bu dünyanın öküz veya balık üzerinde olduğu şeklindeki asılsız söz ve görüşler İslâm ile uzaktan yakından ilgili değildir. Müslümanların böyle boş laflara itibar etmemeleri gerekmektedir. Ve tabii hiç kimse de bu sözleri ileri sürerek İslâm düşmanlığı yapmaya yeltenmemelidir. Aksi halde körü körüne bir düşmanlıktan, zulmetmekten başka bir şey yapmış olmaz. Böyle kişilere Âkif gibi Suç başkasınındır da, niçin başkası mahkûm? diye sorma hakkı doğar... Şu âyet hakkında düşünelim:
Sen dağlara baksan, hareketsiz olduklarını sanırsın. Halbuki onlar bulut gibi kayar giderler. İşte sana her şeyi hesaplı ve sapasağlam yapan Allahın sanatı! Şüphesiz O, yaptıklarınızdan tamamen haberdardır. (Neml: 27/88) [783]
Dünyanın öküz ya da balık üzerinde bulunduğuna dâir güvenilir hadis kitaplarımızda hiç bir kayda rastlanmamaktadır. İbn Hacerin el-Metâlibul-Âliyesinde[779] yeryüzünün yaratılışıyla ilgili babta İsrâilî hikâyeler nakletmekle meşhur olan Kâbul-Ahbarın -Hz. Peygambere izâfe etmeksizin- balıkla dünya arasında ilişki kurduğu görülmektedir. Öte yandan el-Heysemînin Mecmûuz-Zevâidinde[780] İbn Ömerden naklen Hz. Peygamberin dünyanın yeri ile ilgili bir dizi soruya Arz su üzerindedir, Su, kaya üzerindedir, Kaya, iki tarafından arza temas eden bir balığın üzerindedir şeklinde cevapladığı belirtilmektedir. Ancak el-Heysemî, bu zayıf hadisi rivâyet edenler arasında bulunan Abdullah bin Ahmedin zayıf bir râvi olduğunu belirterek, bu haberin doğruluğu konusundaki endişesini duyurur. Zaten adı geçen kitap, birçok zayıf, hatta uydurma hadisin de bulunduğu, bu rivâyetlerin yer yer kritiklerinin yapıldığı bir eserdir; sahih hadis kitabı da sayılmaz. El-Albânî ise, İbn Adînin el-Kâmilinde ve İbn Mendenin et-Tevhidinde de gördüğü bu rivâyetin kesinlikle uydurma olduğunu ve böylesi İsrâil kıssalarının Rasûlullahın sözü imiş gibi nakledilmesinin vebâline işaret etmektedir.[781]
Abdüllatif Harputî, meşhur eseri Tenkîhul-Kelâm fî Akaid-i Ehl-il-İslâmda bu öküz-balık uydurma ve hurâfesinin ehl-i kitaba âit olduğunu hatta bunun yahûdilik ve hıristiyanlık için bile bir leke olduğunu belirtmektedir. Bazı dikkatsiz veya hurâfelere düşkün müslümanların yazdığı eserlerde görülen öküz ve balığa dair acâyip ve akıl almaz hikâyeler ya İsrâiliyattandır veya (bugün dünya kadınların üstünde duruyor; dünya, futbol topunun veya paranın üstünde durmaktadır sözleri gibi) temsil/benzetme çeşidindendir ya da bazı rivâyetçilerin şahsî yorumlarıdır. Ancak bazı dikkatsizler bunları hadis zannederek Peygambere isnad etmişlerdir.[782]
Müslüman olmayan milletlerin eski hikâyelerinin uzantısı şeklinde halk arasında dolaşan bu dünyanın öküz veya balık üzerinde olduğu şeklindeki asılsız söz ve görüşler İslâm ile uzaktan yakından ilgili değildir. Müslümanların böyle boş laflara itibar etmemeleri gerekmektedir. Ve tabii hiç kimse de bu sözleri ileri sürerek İslâm düşmanlığı yapmaya yeltenmemelidir. Aksi halde körü körüne bir düşmanlıktan, zulmetmekten başka bir şey yapmış olmaz. Böyle kişilere Âkif gibi Suç başkasınındır da, niçin başkası mahkûm? diye sorma hakkı doğar... Şu âyet hakkında düşünelim:
Sen dağlara baksan, hareketsiz olduklarını sanırsın. Halbuki onlar bulut gibi kayar giderler. İşte sana her şeyi hesaplı ve sapasağlam yapan Allahın sanatı! Şüphesiz O, yaptıklarınızdan tamamen haberdardır. (Neml: 27/88) [783]
ATALAR YOLU
- Atalar Yolu; Anlam ve Mâhiyeti
- Atalar Yolu, Her Dönemdeki Câhiliyyenin Temel Dinidir
- Kur'ân-ı Kerim'de Atalar Yolu İle İlgi Âyetler
- Atalar Kültü; Sosyal Çevre ve Geleneğin Putlaştırılması
- Sosyal Çevre:
- Atalar Kültü:
- ATALAR DİNİ
- HURÂFE-HURAFECİLİK
- Hurâfe; Anlam ve Mâhiyeti
- 1) Bid'atler:
- 2) İsrailiyyat:
- 3) Batıl İnançlar:
- 4) Esâtîr:
- 5) Hurafeler:
- Hurâfe-Atalar Dini İlişkisi:
- Hurâfe-Ümniyye İlişkisi:
- Çokça Görülen Hurâfe ve Bâtıl İnanışlar
- 1) Ölüler ve Kabirlerle/Türbelerle İlgili Hurâfeler
- a) Türbelere Adak:
- b) Ölülere Yalvarıp Duâ Etmek:
- c) Çaput Bağlamak:
- d) Mum Yakmak:
- e) Cenâzeye Çelenk Götürmek ve Yeşil Düşmanlığı:
- 2) Günlerle İlgili Hurâfeler
- a) İki Bayram Arası Nikâh Kıyılmaz mı?
- b) Salı Yola Çıkılmaz, Cuma İş Yapılmaz mı?
- 3) Gaybdan Haber Vermeye Bağlı Hurâfeler
- a) Gaybı Bilmek Mümkün mü?
- b) Falcılık ve Fala Baktırmak:
- c) Ruh Çağırma:
A harfi
- ADAM ÖLDÜRMEK
- ÂDİLE
- ÂDİL-İ MUTLAK
- ADL
- ADN CENNETİ
- ÂFÂK
- AF-AFV
- AFYON
- AĞAÇ
- AĞIT
- AĞLAMA
- ÂHÂD HABER
- AHBÂR
- AHD
- AHD-İ ATİK
- AHD-İ CEDİD
- AHFÂD
- AHİ, AHİLİK
- ÂHİR ZAMAN
- ÂHİRETE İMAN
- AHKÂM
- AHKÂMU'Ş-ŞER'İYYE
- AHKEMÜ'L-HÂKİMİN
- AHLÂK
- AHMED B. HANBEL
- AHRÛF-İ SEB'A
- AHSEN
- AİLE
- AKABE
- AKABE BEY'ATLARI
- AKIL
- ÂKİLE
- AKLÎ DELİL
- AKRABA
- AKSIRMAK
- ÂL, ÂLU MUHAMMED
- ALACAKLI
- ALAY, ALAY ETMEK
- ALDATMAK
- ÂMİNE BİNTİ VEHB
- ARZ
- ASHÂBU'S-SEBT
- ASHÂBU'S-SUFFE
- ASHÂBÜ'S-SÜNEN
- ÂSÎ
- AŞÛRÂ
- ASKER TEÇHİZİ
- ASR, ASIR
- ASR-I SAÂDET
- ÂŞİR
- AŞİR (AŞR-I ŞERİF)
- AT ETİ
- AT SÜTÜ
- ATALAR YOLU
- ATEİZM
- AV, AVCILIK
- AVÂRIZ
- AVL, AVLİYE
- AY MUCİZESİ
- AYB
- ÂYET
- ÂYETLERİ UCUZA SATMAK
- ÂYETULLAH
- ÂYETÜ'L-KÜRSÎ
- ÂYİN
- AYIP ARAŞTIRMAK
- AYIP ÖRTMEK
- ÂYİSE
- AYN
- AYNE'L-YAKÎN
- AZÂZÎL
- AZİL
- AZÎMET
- AZRÂİL (ÖLÜM MELEĞİ)
- el-AFÜV
- Hz. ÂİŞE (r.a.)
- AHMED
- ALEM
- ÂLEM
- ALFABE
- ÂL-İ ABÂ
- ALİ İBN EBİ TALİB
- ÂLİM
- ALIN YAZISI
- ALLAMÜ'L-GUYÛB
- ALTIN KULLANMAK
- ÂLU İBRAHİM
- ÂLU İMRÂN
- ÂLU YÂ'KUB
- AMEL-İ KESÎR
- ÂMENTÜ
- ÂMİL
- ÂMİN
- ÂMİR
- ÂMM
- AMMAR b. YASİR
- AMME HUKÛKU
- AMR b. EL-AS
- Amr İbnu Ümmi Mektum
- ANASIR-I ERBAA
- ANAYASA
- Anayasa Türleri:
- ARABULMAK
- A'RAF
- ARAFÂT
- A'RAZ
- ARÂZÎ
- AREFE
- ÂRİYET
- ARİYET KİTABI
- ARKADAŞ, ARKADAŞLIK
- ARŞ
- ARZ-I MEV'UD
- ASABE
- ASABİYE-ASABİYYET-IRKÇILIK
- ASHÂB
- ASHÂBU'L-A'RÂF
- ASHÂBU'L-ESER
- ASHÂBU'L-EYKE
- ASHÂBÜ'L-FERÂİZ
- ASHÂBU'L-FİL
- ASHÂBU'L-HİCR
- ASHÂBU'L-KARYE
- ASHÂBU'L-KEHF
- ASHÂBU'L-MEDYEN
- ASHÂBU'L-MEŞ'EME
- ASHÂBU'L-MEYMENE
- ASHÂBU'L-UHDÛD
- ASHÂBU'L-YEMİN
- ASHÂBU'R-REDD
- ASHÂBU'R-RESS
- ASHÂBU'R-REY
- ASHÂBU'Ş-ŞİMÂL
- ÂSİYE
- AVLANMA KİTABI
- AVRET
- AZÂB, AZAP
- AZAD ETMEK
- AZARLAMAK
- ÂZER
- AZÎZ HADÎS
- el ÂHİR