Muhsinler; Güzel İş Yapan, Güzellik Sergileyenler

İhsan üzere olanlara Kur'an-ı Kerim muhsin der. Muhsin, güzellikler sergileyen ve güzel işleri gerektiği gibi en güzel şekilde yapan demektir. Allah (c.c.) muhsinleri sever (3/Âl-i İmrân, 134, 148; 2/Bakara 195; 5/Mâide, 13, 93). Allah muhsinlerle beraberdir (16/Nahl, 128; 29/Ankebût, 69). Muhsin, güzellik sergileyen, güzel işleri lâyık oldukları bir şekilde yapan, bol bol ihsanda bulunan demektir. Mü’minler, inandıkları Rablerinden öğrendikleri ihsan ahlâkıyla, sürekli ihsan ederler, muhsin olmaya çalışırlar (16/Nahl, 127; 2/Bakara, 112; 4/Nisâ, 125).



Muhsinler (ihsan sahipleri), bütün işlerini Allah’ın râzı olacağı şekilde güzel ve takvaya uygun  yaparlar.  Onlar,  çirkin,  bayağı,  kötü,  zararlı  ve   faydasız   amellerden,   faaliyetlerden uzaktırlar. Muhsin olanlar, insanlar içerisinde güzel davranışların, işleri güzel yapmanın sembolüdürler. Kur’an, Allah’ın muhsinlerle beraber olduğunu açıkladığı gibi (16/Nahl, 128; 29/ Ankebût, 69), onlara müjdeler  verildiğini de belirtir (6/En’âm, 154; 22/Hacc, 37, v.d.). Kur’an, onlar için bir rahmettir (31/Lokman, 3). Muhsin olarak özlerini Hakk’a bağlayanlar gerçekten kopmaz bir ipe bağlanmış olurlar (31/Lokman, 22). Allah (c.c.), mü’minlere adâletle beraber ihsanı da emrediyor (16/Nahl, 90). Allah (c.c.), insanlara ihsânla davrandığı gibi, insanın da ihsân sahibi olması en güzel şeydir (28/Kasas, 77).    



Sabır, secde, ağırbaşlılık, öfkeyi yutup insanların suçlarını bağışlama, hep hasen/güzel davranışlar olarak mihsinlerden sâdır olur (11/Hûd, 115; 7/A'râf, 161; 6/En'âm, 13; 3/Âl-i İmrân, 134). Hz. İbrâhim, Hz. Mûsâ, Hz. Hârun muhsinlerden olup (37/Saffât, 110, 121, 181), aynı şekilde Hz. Dâvud, Süleyman, Eyyub, Yusuf da muhsinlerdir (6/En'âm, 84). Bilhassa Hz. Yusuf, kendi adıyla anılan sûrede beş defa muhsin olarak zikredilmektedir.                           



Mü’min, yalnızca ibâdette değil, bütün davranışlarında ihsân üzerinde bulunur. O zaman, güzel yaptığı bütün amelleri ibâdet seviyesine yükselir. İnsan, bir hayvan boğazlarken bile ‘ihsân’ ile, güzellik ve şefkatle boğazlaması emredilir (Müslim, Sayd 57; İbn Mâce, Zebâih 3; Ebû Dâvud, Edâhî 12; Tirmizî, Diyât 14; Nesâi, Dahâyâ 22). Genel olarak her durumda güzel davranış (sâlih amel, ihsân) emredilmekle birlikte, dinimiz, bazı konuların önemine binâen özel olarak güzel tavrı emreder. Kur’an ve hadislerde güzel davranmanın özellikle istendiği konulara özetle bakalım: