Cemaatle Namaz Kılanın Namazda Bilerek İmamdan Önce Davranması
Acelecilik insanın tabiatındandır:
İnsan pek acelecidir.(İsra: 17/11)
Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
Teenni (acele davranmamak) Allahtan, acele ise şeytandandır.[85]
Kişi çoğu zaman cemaatle namaz kılarken sağında ya da solunda namaz kılan bazı kimselerin rükû ve secdelerinde, çoğunlukla ara tekbirlerde, hatta namazın sonunda selam verirken imamdan önce davrandıklarını görür. Belki de, bazen kendisi bunu yapar. Çoklarının önemsemediği bu davranışla ilgili Rasûlullahtan (s.a.v.) ağır tehdit gelmiştir, şöyle buyurur:
Başını imamdan önce kaldıran kimse Allahın, başını eşek başına çevirmesinden korkmaz mı![86]
Namaz kılan kişinin namaza vakar ve sükünetle gelmesi istenirken namazda nasıl davranması gerektiğini siz düşünün!
Bazıları, imamdan önce hareket etmemeyi imamdan çok geride kalmakla karıştırabilir. Onlar bilsin ki, fıkıh alimleri -Allah kendilerine rahmet etsin- bu konuda güzel bir ölçü ortaya koymuşlar: Cemaatle namaz kılan kimsenin imam tekbiri getirdiği anda harekete başlaması gerekir. İmam, Allahu Ekberin (r)sini söylediğinde cemaattekiler harekete başlar. Ne bundan önce davranır ne de bundan geri kalır. Ve bu şekilde olay düzene girer.
Rasûlullahın (s.a.v.) sahabileri -Allah onlardan razı olsun- Rasûlullahtan (s.a.v.) önce davranmakta oldukça dikkatliydiler. Onlardan biri; Bera İbnul Azib (r.a.) şöyle der:
Sahabiler, Rasûlullahın (s.a.v.) arkasında namaz kılarlardı. Başlarını rükûdan kaldırdıktan sonra, Rasûlullah (s.a.v.) alnını yere koyuncaya kadar birinin dahi sırtını eğdiğini görmezdim. (O, alnını yere koyduktan) sonra arkasındakiler secdeye kapanırlardı.[87]
Rasûlullahın (s.a.v.) yaşı ilerleyince hareketlerinde bir tür ağırlık oldu. Bunun üzerine arkasındakileri uyararak şöyle dedi:
Ey insanlar! Ben şişmanladım. Rükû ve secdede benden önce davranmayın.[88]
İmamın, namaz kıldırırken tekbirlerde sünnete uygun hareket etmesi gerekir. Bu, Ebu Hureyrenin (r.a.) rivayet ettiği hadiste bildirilmiştir:
Rasûlullah (s.a.v.) namaza kalktığında başlarken tekbir alırdı. Sonra rükûya giderken tekbir alır, sonra (secde için) eğilirken tekbir alır, sonra başını (secdeden) kaldırırken tekbir alır, sonra secdeye giderken tekbir alır, sonra başını (secdeden) kaldırırken tekbir alırdı. Sonra, bitirene kadar namazın bütününde bunu yapardı. İkinci rekattan sonraki oturuştan kalkarken de tekbir alırdı.[89]
İmam; tekbirini hareketine uygun ve hareketiyle birlikte alır, cemaat de az önce nasıl yapılması gerektiğini belirttiğimiz gibi davranmaya özen gösterirse namazlarında cemaat olma olayı gerçekleşmiş olur.[90]
İnsan pek acelecidir.(İsra: 17/11)
Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
Teenni (acele davranmamak) Allahtan, acele ise şeytandandır.[85]
Kişi çoğu zaman cemaatle namaz kılarken sağında ya da solunda namaz kılan bazı kimselerin rükû ve secdelerinde, çoğunlukla ara tekbirlerde, hatta namazın sonunda selam verirken imamdan önce davrandıklarını görür. Belki de, bazen kendisi bunu yapar. Çoklarının önemsemediği bu davranışla ilgili Rasûlullahtan (s.a.v.) ağır tehdit gelmiştir, şöyle buyurur:
Başını imamdan önce kaldıran kimse Allahın, başını eşek başına çevirmesinden korkmaz mı![86]
Namaz kılan kişinin namaza vakar ve sükünetle gelmesi istenirken namazda nasıl davranması gerektiğini siz düşünün!
Bazıları, imamdan önce hareket etmemeyi imamdan çok geride kalmakla karıştırabilir. Onlar bilsin ki, fıkıh alimleri -Allah kendilerine rahmet etsin- bu konuda güzel bir ölçü ortaya koymuşlar: Cemaatle namaz kılan kimsenin imam tekbiri getirdiği anda harekete başlaması gerekir. İmam, Allahu Ekberin (r)sini söylediğinde cemaattekiler harekete başlar. Ne bundan önce davranır ne de bundan geri kalır. Ve bu şekilde olay düzene girer.
Rasûlullahın (s.a.v.) sahabileri -Allah onlardan razı olsun- Rasûlullahtan (s.a.v.) önce davranmakta oldukça dikkatliydiler. Onlardan biri; Bera İbnul Azib (r.a.) şöyle der:
Sahabiler, Rasûlullahın (s.a.v.) arkasında namaz kılarlardı. Başlarını rükûdan kaldırdıktan sonra, Rasûlullah (s.a.v.) alnını yere koyuncaya kadar birinin dahi sırtını eğdiğini görmezdim. (O, alnını yere koyduktan) sonra arkasındakiler secdeye kapanırlardı.[87]
Rasûlullahın (s.a.v.) yaşı ilerleyince hareketlerinde bir tür ağırlık oldu. Bunun üzerine arkasındakileri uyararak şöyle dedi:
Ey insanlar! Ben şişmanladım. Rükû ve secdede benden önce davranmayın.[88]
İmamın, namaz kıldırırken tekbirlerde sünnete uygun hareket etmesi gerekir. Bu, Ebu Hureyrenin (r.a.) rivayet ettiği hadiste bildirilmiştir:
Rasûlullah (s.a.v.) namaza kalktığında başlarken tekbir alırdı. Sonra rükûya giderken tekbir alır, sonra (secde için) eğilirken tekbir alır, sonra başını (secdeden) kaldırırken tekbir alır, sonra secdeye giderken tekbir alır, sonra başını (secdeden) kaldırırken tekbir alırdı. Sonra, bitirene kadar namazın bütününde bunu yapardı. İkinci rekattan sonraki oturuştan kalkarken de tekbir alırdı.[89]
İmam; tekbirini hareketine uygun ve hareketiyle birlikte alır, cemaat de az önce nasıl yapılması gerektiğini belirttiğimiz gibi davranmaya özen gösterirse namazlarında cemaat olma olayı gerçekleşmiş olur.[90]
HARAM-HELÂL
- Haram; Anlam ve Mâhiyeti
- Haramın Çeşitleri:
- 1) Kesin (Kat'î) Haram:
- 2) Kesin Olmayan (Zannî) Haram:
- Helâl; Anlam ve Mâhiyeti
- Helâl Ölçüsü Koyma Yetkisi:
- Kur'ân-ı Kerim'de Haram ve Helâl
- Hadis-i Şeriflerde Haram ve Helâl
- Yeme İçmeyle ilgili Haramlar Konusunda Bazı Hadis-i Şerifler:
- Dille İşlenilen Haramlarla İlgili Bazı Hadis-i Şerifler:
- Haram-Helâl Konusunda Genel Kurallar/Prensipler
- Yiyecek ve İçeceklerde Haramlar
- Kur'ân-ı Kerim'de Yeme İçme ile İlgili Âyetler:
- Yiyeceklerin Temizinden ve Helâlından Faydalanmak:
- Yiyeceklerin Helâl ve Haramlığı:
- Haram Yiyecekler:
- 1- Kendiliğinden Ölmüş -Murdar- Hayvan (Meyte):
- 2- Akmış Kan:
- 3- Domuz:
- 4- Allah'tan Başkası Adına Kesilenler:
- 5- Meyte Sayılanlar:
- 6- Diğer Kara Hayvanlarından Helâl ve Haram Olanlar:
- 7- Deniz Hayvanları:
- İsraf; Helâlı Haram Eden Ölçüsüzlük ve Taşkınlık
- Haram İçecekler ve Keyif Vericiler (İçkiler Uyuşturucular ve Sigara)
- a- İçki:
- Çoğu Sarhoş Edenin Azı da Haramdır:
- İçki Ticareti:
- Alkollü İlaç ile Tedâvi:
- b- Uyuşturucu Maddeler: